Cách cấp cứu người bị đột quỵ não tránh hôn mê, tử vong

Triệu chứng đột quỵ não rất dễ nhận biết, đó là tình trạng một người đột ngột không đứng vững, khuỵu xuống, ngã lăn ra; tay chân tê yếu, người méo vẹo sang một bên; nói bị lắp bắp, không rõ tiếng dù cố gắng… Trường hợp nặng  nạn nhân sẽ bị bất tỉnh nhân sự.

Đột quỵ não cần được cấp cứu càng nhanh càng tốt. Tốt nhất trong vòng 2 giờ đầu tiên tính từ khi đột quỵ não. Tối đa 4 tiếng đồng hồ từ khi có triệu chứng bệnh nhân phải được chuyển tới bệnh viện. Bởi càng trì hoãn, càng chần chừ, não càng mất chức năng và nguy cơ bệnh nhân bị sống thực vật càng cao.

Cách cấp cứu người bị đột quỵ não

Khi gặp người bị đột quỵ não, CẦN LÀM NGAY những việc dưới đây:

- Đặt người bị đột quỵ não nằm xuống. Tuyệt đối không để bệnh nhân ngồi, đứng hoặc xốc vai, cõng nạn nhân hay bất cứ tư thế nào khác sẽ khiến tình trạng nặng thêm.

Trường hợp người bệnh còn tỉnh, đặt nằm ngửa trên mặt phẳng cứng (có thể đệm cứng), để chân tay duỗi thẳng, không đặt trên đệm mềm, lõm xẹp. Nếu người bệnh bất tỉnh nhân sự, cần đặt ở tư thế nằm nghiêng trái, chân dưới duỗi thẳng, chân trên co gối, tay dưới duỗi thẳng, tay trên vắt ngang người, bàn tay chạm sàn.

- Lau sạch miệng người bệnh, dùng tay mở miệng từ từ, làm sạch hết dịch đờm dãi hoặc chất nôn ra khỏi miệng. Lưu ý, đặt một khăn mỏng vào giữa 2 hàm răng để miệng luôn mở (khi bệnh nhân bị hôn mê, vẫn để nằm nghiêng).

- Nới rộng, cởi bỏ phụ kiện, quần áo bó sát khỏi người người bệnh như quần áo body, quần tất ôm sát, thắt lưng, dày giép… Sau đó, phủ lên người nạn nhân tấm chăn mỏng nếu trời lạnh hoặc để phòng thoáng mát nếu trời nóng.

Trong quá trình cấp cứu nạn nhân, cần nhớ TUYỆT ĐỐI:

+ Không trở bệnh nhân sang trái rồi sang phải, không lay gọi gào thét, không bế thốc bệnh nhân hoặc ôm vào lòng, không nâng đầu hay bấm huyệt trên đầu vì có thể làm cục máu đông, nếu có, bị bong ra khiến máu não chảy dữ dội hơn. Bên cạnh đó, các biện pháp như day, bấm huyệt vùng mặt, vùng cơ thể mặc dù không làm nặng thêm bệnh nhưng tác dụng không rõ ràng, không khuyến khích thực hiện.

+ Không cho bệnh nhân uống sữa, nước đường, nước tăng lực, ngậm sâm, linh chi, thảo dược đại bổ vì có thể khiến cho bệnh nhân bị suy hô hấp cấp tính do nước hoặc dị vật tràn vào đường thở.

+ Không đứng vây quanh bệnh nhân vì có thể khiến tình trạng thêm trầm trọng.

- Khẩn trương dùng bình oxy (có bán ở các cửa hàng thiết bị y tế), kết nối dây chụp vào mũi cho bệnh nhân thở với lưu lượng 2-4 lít/phút. Thực hiện việc này cần có người thứ 2 bên cạnh, tuyệt đối không bỏ bệnh nhân lại một mình và quay đi làm việc khác.

- Với các trường hợp nặng, bệnh nhân bị ngừng thở (không có nhịp thở nào xuất hiện), cần làm sạch miệng, sau đó thực hiện hô hấp nhân tạo giống người bị đuối nước.

- Nhanh chóng gọi 115 chuyển bệnh nhân tới bệnh viện đa khoa gần nhất, từ tuyến huyện trở lên. Tuyệt đối không cố chở tới bệnh viện tuyến trung ương vì có thể đánh mất thời gian vàng cứu chữa khiến bệnh nhân có thể vĩnh viễn mất chức năng não bộ.

Lưu ý: Không cõng, chở bệnh nhân bằng xe đạp, xe máy hay bất cứ biện pháp nào thiếu sự hỗ trợ y tế vì có thể khiến bệnh đột quỵ não nặng thêm.

                                                                                                                                                  Bác sĩ Yên Lâm Phúc